ممکن است برای خیلی از ما سوال باشد که تفاوت آبرنگ و گواش در چیست و ماهیت این دو رنگ چه تفاوتی با هم دارد. گواش و آبرنگ از لحاظ سبک نقاشی مشابه یکدیگرند و هر دو از آب، رنگ‌دانه‌های‌ محلول در آب (پیگمنت) و چسب یا ملات پیوند‌دهنده (بیندر) تشکیل می‌شوند. در حالی که آبرنگ گزینه‌ای‌ محبوب برای بیشتر هنرمندان محسوب می‌شود، از آن سو، از گواش چنین استقبالی نمی‌شود. از این گذشته، گواش بیشتر در میان دسته‌ خاصی از هنرمندان مانند تصویرسازان و معماران طرفدار دارد.

هم در آبرنگ و هم در گواش، از آب استفاده می‌شود و هر دو دارای خصوصیات مشترکی هستند که موجب همسانی نسبی آن‌ها می‌شوند.

شکی نیست که تشخیص تفاوت میان آبرنگ و گواش برای افراد ناوارد دشوار است. هر هنرمند باتجربه یا هر شخصی که شناخت خوبی از هنر و سبک‌های هنری مختلف داشته باشد، قادر به تشخیص تفاوت‌های ظریف موجود میان این دو سبک نقاشی خواهد بود.

ما در اینجا نگاه عمیق‌تری به این دو سبک می‌اندازیم و خاستگاه‌ و محبوبیت آن‌ها و ویژگی‌های زیبایی را که آن‌ها را از هم متمایز می‌کنند، بررسی می‌کنیم.

تفاوت آبرنگ و گواش

 گواش غلیظ‌تر از آبرنگ‌ است

تعداد رنگ‌دانه‌های این رنگ بیشتر از آبرنگ است، که این باعث چگالی بیشتر آن و در نتیجه داشتن ظاهری بسیار غلیظ‌تر می‌شود.

روشن کردن رنگ‌ها

برای روشن‌ کردن رنگ‌های آبرنگ، باید رنگ‌دانه‌ها را با آب رقیق کرد. در مورد گواش، این کار ضرورتی ندارد، بلکه می‌توان تنها با اضافه کردن رنگ‌ سفید به رنگ‌های روشن‌تری دست یافت.

استفاده از رنگ سفید

معمولا هنرمندانی که نقاشی آبرنگ می‌کنند فضاهای سفید را روی کاغذ خالی می‌گذارند و سپس دور آن مناطق را با دقت رنگ‌آمیزی می‌کنند. به همین دلیل است که هنگام کار با آبرنگ از رنگ سفید استفاده نمی‌شود.

جذب کاغذ

آبرنگ شفاف به درون سطح کاغذ نفوذ می‌کند که هنرمندان آن را تحت عنوان «لکه»‌‌ توصیف می‌کنند. این موجب می‌شود که جلوه‌های بافتی آبرنگ‌ به دانه‌بندی رنگ‌دانه‌ها و نوع پخش‌شدگی این رنگ آب‌‌پایه محدود شود که به نحوه استفاده از قلم‌مو یا بافت کاغذ بستگی دارد، مثل بافت کاغذهای زبر و بافت‌دار که ناهمواری‌شان به واسطه رنگ عیان می‌شود.

از آن سو،‌گواش جذب کاغذ نمی‌شود، بلکه فقط لایه‌ای رنگ بر روی کاغذ برجای می‌گذارد و جلوه‌های بافتی محدودی را ممکن می‌سازد که با انواع تاش‌ قلم‌ها بر سطح رنگ ایجاد می‌شوند.

نقاشی با گواش به طور قابل‌ملاحظه‌ای سرراست‌تر است

وقتی فرمی پیچیده‌ مثل یک گل را با آبرنگ می‌کشیم، فضاهای سفید باید خالی نگه داشته شوند و نقوش دیگر به دقت در اطراف آن ترسیم شوند.

در مواقعی که پس‌زمینه‌ای تیره داریم، لازم است قبل از رفتن به سراغ سایه‌های تیره‌، ابتدا رنگ‌های روشن‌تری را که در پیش‌زمینه قرار دارند نقاشی کنیم. به طور کلی، نقاشی آبرنگ را باید با رنگ‌های روشن‌تر آغاز کرد و بعد سراغ رنگ‌سایه‌های تیره‌تر رفت.

هنگام کشیدن پس‌زمینه‌ای تیره با گواش،‌ می‌توانید با پس‌زمینه شروع کنید و سپس بقیه کار را روی آن ادامه دهید. با گواش، هر دو گزینه حرکت از رنگ‌های روشن‌ به تیره‌ یا از رنگ‌های تیره به روشن‌ در اختیار شما قرار دارند.

خطوط رسم شده در زیر رنگ

شفافیت آبرنگ‌های معمولی به شما این امکان را می‌دهد که خطوطی را با مداد یا خودکار بکشید و روی آن‌ها را رنگ کنید. نقاشی با گواش شما را از این مزیت محروم می‌کند، زیرا که کدر بودن آن به این معنا است که روی هر طرح رسم‌شده با مداد یا خودکار کشیده شود، خطوط زیری محو می‌شوند.

جلوه‌های بافتی

آبرنگ نماهایی روشن‌تر و درخشنده‌تر را برایتان ایجاد می‌کند و این موهبتی است که با رنگ گواش به دست نمی‌آید.

ماهیت شفاف آبرنگ به شما این امکان را می‌دهد که با جلوه‌های بافتی گوناگونی بازی کنید و رنگ خود را به قالب شکل‌ها و رنگ‌های گوناگون در آورید.

گواش جلوه‌های بافتی محدودی را ممکن می‌سازد که به اندازه‌ای نیستند که می‌توان با آبرنگ به آن‌ها دست یافت.

آبرنگ روان‌تر است

جلوه‌هایی که توسط آبرنگ ایجاد می‌شوند کمی غیرقابل‌پیش‌بینی‌تر از گواش هستند. سبک بودن آبرنگ و این خاصیت که آبرنگ نیازمند زمان بیشتری برای خشک شدن است، دلالتی بر این هستند که لایه‌های رنگ به راحتی می‌توانند در همدستی با یکدیگر به قالبی درآیند و به این ترتیب، ظاهر کلی نقاشی را تغییر دهند.

بنابراین هرگونه خطا یا هرگونه بی‌دقتی در ضربه قلم که لکه‌ای ناخواسته را در نقاشی شما ایجاد کند به این معناست که مجبورید با آن خطا سرکنید چراکه کار چندانی برای پوشاندن آن لکه نمی‌توانید بکنید.

این ویژگی آبرنگ نیازمند عملکردی بداهه در هر گام از فرآیند است. هر تصمیمی که گرفته می‌‌شود، خودانگیخته و آنی است و در نتیجه، حاصل کار غیرقابل‌پیش‌بینی است.

از آن‌جا که گواش به سرعت خشک می‌شود و لایه‌ای ضخیم از رنگ روی رنگی که در زیر قرار دارد، شکل می‌گیرد،‌ اصلاح کردن خطاها بسیار ساده است، چرا که به سادگی می‌توانید با تاش قلم دیگری آن را بپوشانید.

جلاکاری

جلاکاری تکنیک بسیار کارآمدی است که به نقاشی دو بعدی عمق و فضا می‌بخشد. در حالی که می‌توانید با به اصطلاح «شستن» لایه رنگ زیری به وسیله قلم‌مو و رنگی آبکی و رقیق‌شد‌ه، کیفیت بصری زیبایی را به نقاشی آبرنگ خود بخشید،‌ چنین کاری با گواش ممکن نیست چون تنها منجر به لک شدن رنگ خواهد شد.

ضدآب

گواش مانند رنگ آکریلیک و پاستل روغنی در برابر آب بسیار مقاوم است اما آبرنگ در تماس با آب، تغییر شکل و تغییر رنگ می‌دهد. با این حال، استفاده از آب تغییری در ثبات رنگ ایجاد نمی‌کند و فقط آن را روشن‌تر می‌سازد.

جمع‌بندی کلی از بررسی تفاوت آبرنگ و گواش

هم آبرنگ و هم گواش خصوصیات منحصر به فردی دارند و مزایایی را ارائه می‌دهند که هر هنرمند دوست دارد در کار خود از آن‌ها بهره بگیرد. اما وقتی یکی را نسبت به دیگری انتخاب می‌کنید، این مزایا با نقاط ضعفی نیز همراه می‌شوند.

در هر صورت، این که کدام یک از این دو رنگ را انتخاب کنید بستگی به نیازهای خاص شما و نوع اثری دارد که می‌خواهید خلق کنید. اگر هنرمندی هستید که می‌خواهد اثری پرطراوت، لطیف و عمیق خلق کند که حد معینی از واقع‌گرایی را نمایش می‌دهد،‌ آبرنگ همان چیزی است که شما را به خواسته‌تان می‌رساند.

از این گذشته، آبرنگ شما را به کندوکاو در پتانسیل خلاق خود وا می‌دارد و موجب می شود خودتان را تماما بیان می‌کنید، چراکه مدام مجبورید با بداهه‌سازی و چالش‌های آنی مواجه شوید.

اگر به دنبال هنری هستید که شکلی ساده‌تر و سرراست‌تر دارد و شما را در محدوده اشکال واضح، قدرتمند و جسور و رنگ‌های تند محصور می‌کند، به سراغ گواش بروید. مزیت توان خلق سریع اشکال تخت با رنگ‌های سیر و اشباع چیزی است که این رنگ را به گزینه‌ای محبوب در میان معماران، تصویرسازان و طراحان تبدیل کرده است.